Ervaringen van docenten

‘Studenten leren een echt maatschappelijk vraagstuk op te lossen. Dat is voor mij het mooie van Leren met de Stad. En ik ben ervan overtuigd dat daar in heel veel opleidingen mogelijkheden voor zijn. Niet alleen in de sociale wetenschappen, maar bijvoorbeeld ook in de geneeskunde, geesteswetenschappen, iets technisch of in de ICT.

Een goed voorbeeld dat al heeft gedraaid is een afstudeerproject van studenten Fysiotherapie (hbo). Deze groep deed een literatuurstudie, met daarnaast een gedeelte observaties en ze bedachten ook praktische interventies. In dat verband hebben ze onder meer aan de Leidse buurtsportcoaches een training gegeven. Daarin reikten ze die coaches handvatten aan om bewoners meer aan het bewegen te krijgen. Dat werd ontzettend gewaardeerd.

Coen Wirtz is universitair docent Psychologie aan de Universiteit Leiden en is sinds februari 2022 één dag per week verbonden aan Leren met de Stad.

Lees verder

Doordat ze hier ter plekke zitten, leren studenten uit de verschillende disciplines voortdurend van elkaar. Over methoden van onderzoek, dingen waar ze tegenaan lopen, maar ook inhoudelijk. Er was bijvoorbeeld iemand van Toegepaste Psychologie die al wat meer ervaring had met motiverende gesprekstechnieken. Die kon de aanstaande fysiotherapeuten en universitaire Psychologiestudenten op dat gebied heel goed helpen toen zij die training gaven. Dat soort uitwisseling en het contact met bewoners, daar leren studenten zó veel van. Dat kan alleen maar ontzettend nuttig zijn voor hun verdere carrière.

Ze moeten soms even uit hun comfortzone komen. Ik herinner me een student Psychologie die het bij binnenkomst nog moeilijk vond om op mensen af te stappen. Maar door mee te draaien in het buurtwerk ging toch vrij snel de knop om en uiteindelijk heeft hij met veertig mensen gesprekken gevoerd. Dat vond hij zelf een van de leukste en leerzaamste elementen van zijn stage.

Vaak willen studenten ook impact maken. Nou, dat kan hier. De documentaire van een Antropologiestudent over de man die met soep rondging in de wijk, heeft eraan bijgedragen dat hij daar nu subsidie voor krijgt en er nog steeds mee doorgaat. Er is een straat die een groenere inrichting krijgt dankzij een Psychologiestudent. Dat zijn kleine, maar wel tastbare en mooie resultaten.

Het doel vanuit de Hogeschool en de Universiteit is om stad en onderwijs bij elkaar te betrekken en om kennis te delen. Tot nu toe gaat het vooral om individuele stages, of losse en kortlopende projecten. Een van de dingen waar ik me voor aan het inzetten ben is dat Leren met de Stad structureel wordt ingepast in het onderwijs. Ik denk dat er in bijna elke studie wel een vak is waarvoor je studenten met een bepaald vraagstuk een Leidse wijk in kunt sturen.

Een vak dat ik zelf heb gegeven is ‘economic and consumer psychology’. Dat gaat over theoretische kennis toepassen op campagnes en interventies om het (consumenten)gedrag te beïnvloeden. Ook daar leent zo’n onderzoeksplek als deze zich heel goed voor. Tot nu toe heeft Leren met de Stad alleen bij de opleiding Sociaal Juridische Dienstverlening al een vaste plek in het curriculum. In de meeste opleidingen is het helaas nog heel uitzonderlijk dat je al vroeg in contact komt met de praktijk, met echte mensen. Het zou mooi zijn als we dat hier breder en vaker kunnen bereiken, of als er een soort vacaturebank kan komen, met vraag en aanbod van geschikte projecten voor studenten.’

“Leren met de Stad biedt ons de mogelijkheid om al in het eerste en tweede studiejaar in de praktijk aan de slag te gaan. Bij ons gaan studenten pas in het derde jaar stagelopen en het is zonde dat ze dan pas met de wereld buiten de collegebanken in aanraking komen. Wij merken namelijk dat je stof gemakkelijker leert en begrijpt als je een beeld hebt van hoe het er in de praktijk aan toegaat. Daarnaast is het een goede voorbereiding op de stage in het derde jaar.”

Lynn Zwanenburg is docent sociale wetenschappen aan de opleiding Sociaal Juridische Dienstverlening aan de Hogeschool Leiden.

Lees verder

“Binnen Leren met de Stad staan studenten Sociaal Juridische Dienstverlening (SJD) bewoners te woord bij het bewonersspreekuur Een Goede Buur in de Leidse buurthuizen, die ooit zijn opgezet door Incluzio. Hier kunnen bewoners met allerhande praktische vragen terecht. Wij verwachtten vooral juridische vragen, maar in de praktijk komen mensen met heel uiteenlopende onderwerpen. Naast de bewonersspreekuren zijn er de belastingspreekuren. Daar helpen studenten bewoners met hun belastingaangifte. Die spreekuren bestaan al langer, maar hebben we in coronatijd van de hogeschool naar de buurthuizen gebracht. Ook dat doen we via Leren met de Stad.

Hoewel de opkomst bij de bewoners- en belastingspreekuren per buurthuis verschilt, beschouw ik de spreekuren als succesvol. Studenten leren er hoe je een gesprek voert, werken er aan hun houding en assertiviteit en leren ook simpele dingen als op tijd komen. Het geeft de studenten veel zelfvertrouwen en daarmee een mooi duwtje in de rug. Dat werkt weer door als ze in het derde jaar gaan stagelopen. We gaan er de komende jaren dan ook zeker mee door.

De samenwerking tussen de verschillende partijen in Leren met de Stad is intensief en veelzijdig. We worden via bijeenkomsten regelmatig betrokken om door te zoeken naar samenwerkingsmogelijkheden. En een leuk voorbeeld van samenwerking vind ik de filmpjes van professionals die we in coronatijd hebben gebruikt in onze colleges voor de minor zorg en welzijn. We konden geen werkbezoeken afleggen, maar door die filmpjes, gemaakt door medewerkers van Leren met de Stad, konden ze toch leren uit de praktijk.

En we doen meer. Zo zoeken we binnen Leren met de Stad altijd naar afstudeermogelijkheden. Door het brede netwerk komen er soms onverwachte kansen voorbij. Dat vind ik het leuke: doordat er zoveel partijen betrokken zijn, zijn er heel veel manieren en mogelijkheden om samen te werken en nieuwe kennis op te doen.”

“Master studenten uit de specialisatie ‘Sociology of Policy in Practice’ kunnen (leer)onderzoek doen rond vraagstukken benoemd door beleidsambtenaren van de gemeente Leiden. Die vraagstukken gaan in de regel over de relatie tussen burgers en de overheid.
Zulk onderzoek geeft studenten de kans om vanuit het disciplinaire perspectief dat zij aanleren in onze opleiding Culturele Antropologie en Ontwikkelingssociologie, nieuwe inzichten te creëren over actuele maatschappelijke vraagstukken.

Onze studenten doen altijd onafhankelijk onderzoek, wat betekent dat ze ook de premissen van degenen die de vraagstukken formuleren tegen het licht houden.
Het doen van onderzoek waar belanghebbenden nauw bij betrokken zijn, dwingt studenten om na te denken over het maatschappelijke krachtenveld, en hoe ze daar zelf onderdeel van vormen.”

Erik de Maaker
UD Culturele Antropologie en Ontwikkelingssociologie

“Studenten die Hoger Beroepsonderwijs volgen, doen praktijkgericht onderzoek tijdens hun opleiding. Daarmee ontwikkelen zij hun beroepsvaardigheden, kennis en kunde.
Maar beroepen ontwikkelen zich zo snel, dat deelnemen aan en onderdeel zijn van die veranderingen en ontwikkelingen in de stad noodzakelijk is. Dan kunnen wij goed en betekenisvol opleiden. Daarom is werken aan maatschappelijke opgaven zo belangrijk, want in dat proces worden studenten professionals.”

Ido de Vries
docent en onderzoeker sociaal ondernemen hogeschool Leiden

“Door het doen van toegepast onderzoek naar een maatschappelijk vraagstuk ervaren studenten hoe zij met de tijdens hun studie opgedane kennis en vaardigheden een bijdrage kunnen leveren aan de maatschappij. Dit is belangrijk, omdat het voor studenten vaak lastig is om te bedenken wat je nou concreet met antropologie kunt doen na je afstuderen. Daarnaast is het een mooie manier voor studenten om zich te oriënteren op het werkveld en interessante contacten op te doen.

Voor mij als docent – en ook voor de universiteit als geheel – is het nuttig en leerzaam om via een netwerk van maatschappelijke partners verbonden te zijn met de stad waarin ik woon en werk.”

Simone de Boer
Docent Culturele Antropologie en Ontwikkelingssociologie Universiteit Leiden
Derdejaars Bachelorvak Personal and Professional Impact